Những
ngày hè bình thản trôi qua một cách nhanh chóng. Thế là từ nay Thu phải
giã biệt cuộc sống yên vui mùa hè để hòa mình vào nhịp sống mới với
sách vở, học đường.
Thu
không biết mình vui hay buồn nữa. Nhiều lúc những nuối tiếc bâng quơ
chợt hiện về trong khoảnh khắc, rồi lại tan biến ngay, nhường chỗ cho sự
nao nức được gặp thầy bạn cũ. Thu thường nhớ lại cánh đồng ruộng bát
ngát mênh mông, hai bên bờ cỏ xanh rì với khung trời trong sáng, không
khí thơm lành và Thu thấy thương rất nhiều cái mộc mạc dịu hiền của quê
mẹ. Dường như có cái gì vô hình thắt chặt tâm hồn Thu với mảnh đất nghèo
nàn đó nên trong nhà, Thu là người thích về quê nhất. Vừa bãi trường,
Thu đã sửa soạn đi nghỉ hè ở đồng quê cho được. Mẹ Thu thấy thế chỉ cười
và hỏi:
- Sao con thích về quê dữ vậy?
Thu cũng cười thôi chứ không đáp. Nhưng ba Thu thì không bằng lòng, ông nói:
- Con có biết vùng quê bây giờ không được an ninh cho lắm, con về lỡ có chuyện gì ba mẹ biết làm sao?
Thu cúi đầu lặng thinh ; trong thâm tâm Thu cũng nhận rằng ba có lý.
Sau
đó ba Thu đề nghị đem cả gia đình đi nghỉ mát ở biển Mỹ Khê Đà Nẵng,
trong đó có nhà cửa đàng hoàng lại thêm khí hậu tốt nữa. Nghĩ đến bãi
cát trắng lồng hàng cây dương liễu xanh xanh, biển rộng với những đợt
sóng đổ xô nhau nối tiếp đêm ngày, rồi thì buổi mai với bình minh trên
biển cả, chiều xuống gió thổi rười rượi, Thu thấy một chút ưa thích lóe
lên. Nhưng rồi hình ảnh thôn quê qua bao tháng năm xa cách hiện ra rõ
rệt hơn. Thu hình dung cây đa đầu làng có những cành lá phất phơ chào
đón, mấy gốc thùy dương chơ vơ và xa xa là dãy núi tím thẫm chập chùng.
Quê mẹ sống động với phong cảnh nên thơ, như dang tay đón đứa con yêu
trở về.
Thu không còn nhớ biển Mỹ Khê với một màu xanh thăm thẳm, ngày đêm gió lộng nữa – Và Thu nhất định về quê. Thu nói bằng giọng cương quyết:
-
Thưa ba, con cũng biết miền quê nguy hiểm thật, nhưng người ta ở thường
thì lẽ nào mình ở không được. Vả lại con không ở lâu và bà ngoại chắc
cũng nhớ con, một mình có lẽ bà buồn lắm.
Thu phải đem bà ngoại ra để ba xiêu lòng, vì Thu biết ba mẹ rất kính yêu bà ngoại.
Ba
chìu ý Thu cho Thu về nghỉ hè ở quê, và ở đó Thu được sống những ngày
đầy đủ nhất. Thu tự bằng lòng mình đã chọn một lối sống thích hợp với
tâm hồn bình lặng, tính tình giản dị của mình. Quê Thu không đẹp lắm
nhưng cảnh sắc hữu tình, dễ mến. Nhà nào cũng có vườn rộng, có cây ăn
trái, có lũy tre xanh bao bọc chung quanh. Lũ trẻ ở thôn quê đứa nào
cũng dễ thương, hồn nhiên. Ban đầu chúng nhìn Thu với vẻ e dè sợ sệt
khiến Thu phải tức cười. Thu làm quen và tự giới thiệu. Thằng Dung, đứa
bé có đôi mắt sáng và vầng trán thông minh, cười thật tươi và nó bảo với
Thu:
- Lúc chị mới tới tụi em sợ quá, em thấy chị nghiêm ghê mà sao chừ chị dễ dãi quá!
Thu
cười xoa đầu nó. Nàng nhận thấy đứa nào cũng chân thành dễ mến. Tự
nhiên Thu thấy thương lũ trẻ thật nhiều. Có lẽ cái cảm tình đó ràng buộc
Thu với đồng quê hơn.
Thu ở với bà ngoại, năm nay đã già lắm rồi, bà sẽ hiu quạnh biết bao nếu không có đứa cháu nhỏ – bà con xa –
đến ở. Thấy Thu về bà vui mừng khôn xiết, đôi tay bà run run ôm Thu vào
lòng hỏi han. Thu cảm động đến nghẹn ngào. Mái nhà tranh nhỏ hẹp, từ
ngày có Thu vui hẳn lên. Bà thương Thu lắm, săn sóc Thu hơn cả mẹ nữa.
Trong vườn bà, nào nhãn, đào, ổi... bà bắt Thu ăn phát chán. Bà thường
nói với một giọng hiền từ, đáng yêu:
- Con ở lại đây chơi với bà hết hè rồi về. Lâu lắm mới về thăm quê một lần, bà nhớ con, các em và ba mẹ con lắm.
Những lúc đó Thu thấy không có giọng nói nào dịu dàng, âu yếm bằng những bà mẹ Việt Nam!
Cả
ngày Thu chạy loanh quanh bắt bướm hay hái hoa ép. Bọn thằng Dung là
những "tay sai" đắc lực. Chúng bày những trò chơi vui vẻ. Thu thấy ngày
qua thật mau. Buổi chiều thôn quê lặng lẽ, tất cả im lìm, thỉnh thoảng
tiếng sáo diều dìu đặt quyện tiếng gió vang xa. Âm thanh nghe buồn muốn
khóc. Giờ khắc cuối cùng một ngày đìu hiu xa vắng. Thu ngồi im nhìn màu
nắng vàng nhạt trải lưng đồi. Tung trời, một đàn chim nhạn vỗ cánh bay
về phương vô định. Rồi trả lại đồng quê cái vẻ hoang vắng lạnh lùng.
Bỗng nhiên Thu thấy buồn, một nỗi buồn không tên len vào hồn. Thu thấy
sống nhiều với thiên nhiên, ngoại cảnh làm con người sống bằng nội tâm
nhiều hơn.
Cuộc
sống êm đềm đó không kéo dài bao lâu. Chỉ một tháng sau tình trạng
chiến tranh có vẻ nguy hiểm hơn nhiều. Thu lại phải "khăn gói" trở về.
Thu mời bà cùng đi nhưng bà nhất định không chịu. Tình yêu quê hương của
những người như bà quá thiết tha sâu đậm rồi. Mấy chục năm sống với
mảnh đất thân yêu, bây giờ dứt đi sao? Thu biết vậy, nàng ái ngại không
dám nói.
Biệt
ly nào chẳng lưu luyến. Người đi, kẻ ở. Thu bịn rịn không muốn rời chân
khi chào bà ra về. Thu thấy khuôn mặt già nua nhuốm vẻ buồn thương và
trên đôi mắt nhăn nheo có ngấn lệ. Giọt nước mắt khóc xa Thu hay nước
mắt khóc quê hương điêu linh tang tóc?
Hai
tháng hè còn lại, ba cho Thu đi nghỉ mát ở Mỹ Khê. Một vụ hè đầy đủ,
Thu không mong gì nữa và hăng hái sửa soạn một niên học mới.
Ba
Thu khác với phần đông các bậc phụ huynh, ông cho con nghỉ ngơi trong
kỳ nghỉ hè, không bắt "nhồi sọ" mãi với sách vở. Tuy vậy ông cũng tìm
mua các loại sách hay để Thu đọc thêm, vì sợ ham chơi rồi quên hết chữ!
Mấy chị em Thu cũng biết thế nên trong năm học đứa nào cũng chăm chỉ cố
gắng. Ba Thu hài lòng lắm.
Lại
một niên khóa mới bắt đầu. Thu sẽ lên Đệ Tứ. Ngày mai khai giảng rồi,
Thu còn nghĩ ngợi vẩn vơ. Chắc chắn Thu sẽ gặp nhiều bạn cũ. Thu nhớ nét
mặt giả đò nghiêm trang của "đàn chị" Liên Phương, vẻ vui đùa của "cây
hề" Thuận, Ngọc Hoan loay hoay với biệt hiệu "chuột lắt", Phương Liên
với vẻ thi nhân, "Túy Tùng của Nhật Bản" v.v...
Gặp
lại nhau chắc đứa nào cũng mừng lắm. Năm nay thành "người lớn" rồi
không hiểu tụi nó còn cái vẻ "ngây thơ vô tội" ngày nào không. À, Thu
phải tìm vài cánh hoa ép màu tím để cho cô bạn thân Kim Huê nữa chứ, Kim
Huê có tâm hồn thi sĩ nên thích màu tím của nàng thơ. Thu cũng nhớ chị
Dao Anh tha thướt trong tà áo trắng với màu "nơ" đỏ thật đẹp. Thu phải
tìm vài con ốc thật lạ, thật quý cho chị mới được.
Nghĩ
tới đây Thu thấy lòng mình ấm lại. Một khung trời vui tươi, trong sáng
lại hiện về. Niềm vui học đường, tình bạn thân thiết mở rộng trước mắt
Thu, Thu thấy náo nức chờ đợi. Thu biết mình bắt đầu một nhịp sống hoạt
động ganh đua thay cho nhịp bình lặng chốn thôn quê hay sự yên vui ở bãi
biển.
Những
chuỗi ngày hè của ăn ngủ nô đùa, nghỉ ngơi, bay nhảy bị chôn chặt vào
dĩ vãng, để mỗi khi nghĩ đến chỉ còn là kỷ niệm. Thu còn có chín tháng
nữa để học hành rồi ba tháng sau đó lại tiếp tục nghỉ ngơi. Trong đời
học sinh mỗi năm có hai lối sống, trừ những năm phải thi cử, mùa hè phải
rút ngắn lại.
Ba
tháng hè Thu sống trọn vẹn đã qua đi, Thu phải quên thời gian nghỉ ngơi
đó để tiến đến tương lai. Kỷ niệm ở đồng quê, Thu có thể quên được,
nhưng tình thương đồng quê bao giờ mới xóa nhòa trong Thu? Với Thu, tình
quê hương được xếp trong một góc cạnh sâu kín nhất của tâm hồn, dư âm
niềm thương ấy lắng đọng âm ỉ khi cách xa và nó sống lại bồng bột khi
nhớ đến.
Ngày
mai đi học rồi. Thu nhắc thầm và tưởng tượng ra cổng trường Đồng Khánh
với những tà áo trắng tung bay, những khuôn mặt vui tươi hớn hở. Những
ngày hè chỉ còn là những kỷ niệm xa lắc xa lơ.
KIM DAO PHƯƠNG
