NÊN TRÁNH NHỮNG LỜI HỢM HĨNH - Đỗ Phương Khanh

  

Câu chuyện chị kể cho các em nghe hôm nay chắc không có gì mới lạ, chỉ là chuyện chúng ta thường gặp hàng ngày. Nhưng kể lại ở đây, chị muốn các em coi xong rồi thì sẽ suy nghĩ và nếu em nào lỡ mắc phải cái tật khoe khoang hợm hĩnh thì sẽ soi gương để mà nhận bóng, nhận cái bóng không duyên dáng chút nào để mà ngậm ngùi.

Chính mắt chị đã thấy một bà sang trọng, tay đeo đầy kim cương chỉ vào đống thịt bò mà bảo:

- Bán cho tôi hai ký thịt cho chó này đi!

Chị sửng sốt nhìn vào cái đống thịt mà bà bảo là "thịt cho chó ăn". Thì ra đó là những miếng thịt bạc nhạc, cắt vụn, mà nhiều gia đình bà con chúng ta ngày nay không thể mua nổi vì ngân quỹ chỉ cho phép ăn rau với tương, cà.

Liền sau đó, chị thấy một bà khác cũng chỉ vào đống thịt đó mà nói rành rẽ:

- Ông vui lòng bán cho tôi hai trăm grammes thịt này để gia đình tôi ăn.

Các em thân mến, sự khoe khoang hợm hĩnh của bà khách sang trọng tới trước không hề làm cho ai kính phục, mà chỉ khiến cho bà trở nên lố bịch trước mặt mọi người, chắc các em đã thấy rồi chứ.

Đi chợ, chị thường gặp những câu chuyện đại khái:

- Bao nhiêu tiền bó "rau heo" này?

- Mớ "cá mèo" này bao nhiêu?

Những lời nói đó chỉ để ngụ ý rằng mình là người sang trọng, không thèm ăn những đồ tầm thường, mà chỉ mua để cho heo, cho mèo ăn. Đó là điều sai lầm hết sức. Ngoại trừ đồ ăn dành riêng cho heo như bèo, như cám v.v... không bao giờ chúng ta được chỉ vào những món mà người thường ăn để mà mệnh danh là "rau heo", "cá mèo" v.v... dù cho rau đó, cá đó ta mua về cho heo, cho mèo ăn thật.

Một hôm chị đứng mua đồ tạp hóa, thấy cô bé con bà chủ từ trong nhà ngúng nguẩy chạy ra trách mẹ:

- Má sao ưa cá quá vậy? Bữa nào cũng cá! Thấy ghê! Ăn gì nổi!

Ánh mắt bà mẹ chợt tối lại. Chị hiểu bà muốn nói gì. Bà mẹ đó đã quá thương con, nên không nỡ nói thẳng cho cô rõ sự thiếu hiểu biết của cô trước nỗi khó khăn chung của gia đình. Bà mua cá hoài không phải vì bà ưa. Chỉ là do vấn đề tài chính, thịt giá trên một ngàn đồng một ký trong khi cá chỉ có mấy trăm bạc một ký mà thôi. Thời buổi thắt lưng buộc bụng còn có cá mà ăn là quí quá rồi!

Tuổi trẻ bồng bột nhiều khi gây nên tội lỗi mà không hề biết. Cô bé kể trên không hiểu rằng đã làm cho mẹ cô buồn biết bao!

Các em thân mến, trong cuốn "Xã giao hằng ngày", tác giả Nguyễn Cung Vũ đã khuyên chúng ta không nên nói những câu sống sượng như:

- Không thèm! Không chịu! Đâu có! Kệ! Chi? Khỏi! v.v...

Tác giả dặn dò rất đúng. Hơn thế nữa, chúng ta nên tránh những câu có ý khinh thị người khác, hoặc tự đề cao mình như:

- Phở ở tiệm đó tôi ăn không nổi!

Có người ăn được sao mình lại ăn không nổi? Chỉ là tiệm đó nấu phở không ngon thôi chứ.

Hoặc:

- Thứ gạo này nuốt không vô!

Điều đó rất sai lầm. Gạo nào nấu lên chúng ta cũng nuốt được, chỉ không được ngon như gạo khác chẳng hạn mà thôi. Ấy là chưa kể nếu gặp lúc đói kém, gạo gì cũng không có, thì có củ chuối mà nuốt cho đỡ đói cũng tốt.

Có một bà kia muốn tỏ cho ông tài xế tắc xi biết nhà bà sang trọng, có xe hơi tốt, đi êm ru, mới than thở:

- Tôi quen dùng xe nhà, bữa nay đi taxi chóng mặt quá.

Ông tài xế bực mình hỏi lại:

- Vậy chứ xe nhà của bà là xe thổ mộ hay sao mà đi xe hơi bà lại chóng mặt?

Ấy đó! Sự khoe khoang hợm hĩnh không gây được cảm tình nơi người đối thoại mà chỉ làm cho người ta khó chịu với cái sự trưởng giả học làm sang kệch cỡm của mình mà thôi, phải không các em?

Chị ĐỖ PHƯƠNG KHANH     

(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 130, ra ngày 1-10-1974)

Nguồn : https://tuoihoandmore.blogspot.com