Mẹ
tôi mất cách đây 21 năm, vào một đêm Trung Thu, lúc đó tôi mới sáu
tuổi, còn bé quá, nên hình ảnh mẹ tôi còn lại trong trí tôi chỉ là một
hình ảnh nhạt nhòa mơ hồ... Thế rồi từ đó tuổi đời lớn dần lên, tôi cảm
thấy càng ngày càng như thiếu một cái gì mà người cha không thể nào thay
thế nổi. Công cha nghĩa mẹ đều quan trọng như nhau nhưng "công cha thì
như núi Thái Sơn" làm sao thay thế được "nghĩa mẹ như nước trong nguồn
chảy ra". Cái gì mà tôi thiếu chính là tình mẹ. Mỗi lần đến thăm một
người bạn, thấy mẹ của bạn thương con, rồi thương luôn bạn của con, thấy
những cử chỉ âu yếm, những lời nói thương yêu chỉ có tình mẹ con ruột
thịt mới có được, tôi càng thấy tủi buồn, bề ngoài vẫn làm bộ nói cười
nhưng trong lòng muốn khóc, ai nào có hay. Vì mẹ mất từ bé, tôi chưa bao
giờ nhận biết được những lời nói thương yêu, những cử chỉ âu yếm mà bạn
tôi vì diễm phúc còn mẹ đã được hưởng. Nhiều lúc tôi cảm thấy thiếu
thốn tột cùng, đồng thời chua xót nhận ra đó là vì tôi chưa và không bao
giờ biết được tình mẫu tử như thế nào, tình mẫu tử ra làm sao (tình mẫu
tử phải dùng tình cảm mà nhận chứ dùng lý trí mà nhận thì làm sao biết
được!). Và do đó tôi cũng tìm ra chân lý của riêng tôi: buồn nhất là mất
mẹ, nhất là lại mất mẹ hồi còn bé vì còn bé thì chưa biết mẹ là gì, mẹ
như thế nào.
Mẹ già như chuối ba hương
Như xôi nếp một như đường mía lau
Tôi
thường ước mơ có phép nhiệm mầu mào cho mẹ tôi sống lại để tôi được nếm
mùi chuối ba hương, xôi nếp một và đường mía lau. Có những đêm nằm mơ
thấy mẹ tôi ngồi ở cạnh, tay vuốt tóc tôi, tôi mừng quá giơ tay ôm mẹ
đồng thời cố ngồi dậy để xem mặt mẹ cho rõ thì... buồn thay cho tôi –
tôi lại chợt tỉnh giấc, hình ảnh mẹ tan loãng ngay vào vô hình, nhìn
quanh đêm tối âm u, niềm tủi buồn dâng cao, tôi úp mặt xuống gối... gọi
thầm: Mẹ ơi! Mẹ ơi!
Trong
tâm trạng đó, tôi đã tìm thấy BÔNG HỒNG CÀI ÁO của thầy NHẤT HẠNH, như
một người bị đắm tàu đang bơ vơ trong biển cả bao la vớ được một cái
phao nhỏ bé giữa sóng gió bập bùng. Mỗi chữ trong Bông Hồng Cài Áo đều
có một tác dụng phi thường xuyên vào tận tim, mỗi câu trong Bông Hồng
Cài Áo đều êm như lời ru êm nhất, lời ru thiêng liêng của mẹ hiền, mỗi
trang trong Bông Hồng Cài Áo đều đầy hoa tươi mát của tình mẹ thần thánh
ngọt ngào. Bông Hồng Cài Áo là một tập thơ bằng văn xuôi ca tụng tình
mẹ một cách tuyệt vời cảm động nhất từ trước đến giờ. Người còn mẹ đọc
xong Bông Hồng Cài Áo sẽ thấy thương mẹ hơn lên, hơn tất cả bao giờ, sẽ
thấy mẹ là chuối ba hương, là xôi nếp một, là đường mía lau và do đó
người còn mẹ sẽ thấy mình là người diễm phúc nhất trần gian đang đứng
cao vút trên đỉnh hạnh phúc tràn ngập những gì đẹp nhất đời. Người mất
mẹ đọc xong Bông Hồng Cài Áo sẽ biết mẹ là gì, mẹ như thế nào, và sẽ
thấy hối hận tột cùng về những điều mình lỡ làm mẹ buồn khi mẹ còn sống
với mình –
mẹ còn đâu nữa để mình ăn năn, sẽ thấy muốn có ngay một hành động nhỏ
nhoi nhất, một lời nói ngắn nhất "mẹ!" để tỏ lòng thương mẹ – mẹ còn đâu nữa mà thương, có còn chăng là chỉ còn ngôi mộ vô tri chứa hình hài mẹ – mẹ ơi! Bây giờ mẹ ở đâu?
Trong
tình cảm thuần túy thương yêu nhớ nhung đang tràn ngập tâm hồn, người
đọc Bông Hồng Cài Áo còn được tác giả cho thấy giá trị tuyệt vời của các
đóa hoa mầu hồng và mầu trắng khi cài lên áo cho nhau. Hãy cài lên áo
người còn mẹ một đóa hoa mầu hồng để nhắc nhở người còn chuối ba hương,
còn xôi nếp một, còn đường mía làu và để chia vui chân thành cùng người
diễm phúc tuyệt trần... Hãy cài lên áo người mất mẹ một đóa hoa mầu
trắng để chia buồn cùng người vô phước nhất đời. Người được cài hoa
trắng sẽ cảm thấy buồn tủi hơn lên khi nhìn các đóa hoa hồng tràn ngập
chung quanh, niềm buồn tủi sẽ dâng cao, dâng cao hơn bao giờ ; nhưng
trong niềm buồn tủi đó, khi nhìn lại đóa hoa trắng trên áo mình, người
mất mẹ sẽ thấy lòng như được ấm lại vì được những người thân yêu an ủi
chân thành ; niềm an ủi đó đến với người mất mẹ như giòng suối lệ trào
ra từ cõi vô hình. Qua mầu trắng của đóa hoa do người bạn thân yêu cài
lên áo, người mất mẹ sẽ thấy mẹ hiện về thương yêu mình, ôm mình vào
lòng vuốt ve âu yếm với những lời nói ngọt ngào, ngọt như chuối ba
hương, như xôi nếp một, như đường mía lau.
Hình
ảnh hoa là hình ảnh đẹp nhất của tuổi học trò. Vào những ngày lễ tất
niên hay buổi thường, học trò nên cài lên áo nhau những đóa hoa mầu
hồng, chỉ những người nào vô phước nhất đời thì mới cài lên áo đóa hoa
mầu trắng, và cùng nhau đọc Bông Hồng Cài Áo để thương mẹ hơn lên nếu
còn mẹ và để nhớ mẹ nếu mất mẹ.
Những đóa hoa hồng – diễm phúc thay những người được cài lên áo, những đóa hoa trắng –
buồn tủi thay những người được cài lên áo, và những giòng chữ ngọt mát
như sữa mẹ trong Bông Hồng Cài Áo sẽ làm tình bạn thêm bền chặt chân
thành, sẽ làm tuổi học trò thêm đẹp đẽ êm đềm trong tình mẹ thần thánh
ngàn đời.
HOÀNG ĐĂNG CẤP
