Ngày em gái Joan Grace đẩy
cửa bước vào tiệm của Pierre Richard thì Pierre là con người cô độc nhất thành
phố. Có lẽ hồi ấy các bạn đã được nghe phong thanh câu chuyện đó? Nhưng báo chí
không nêu tên mà cũng không kể các chi tiết, nên hôm nay tôi xin thuật lại
tường tận.
Pierre đã được ông nội để
lại cho một cửa tiệm bán đồ cổ. Trong cái tủ kính nhỏ xíu chàng chất đủ các thứ
đồ kỳ cục : vòng, mề đay đeo vào dây chuyền từ thế kỷ trước, nhẫn vàng, hộp
bạc, ngọc thạch hoặc ngà chạm trổ, tượng nhỏ bằng sứ…
Buổi chiều mùa đông hôm đó,
một em gái đứng áp trán vào tủ kính trố mắt ngó kỹ từng vật cổ lỗ một, như muốn
kiếm một vật gì. Bỗng em ngửng đầu lên, vẻ khoan khoái rồi đẩy cửa bước vô
tiệm.
Tiệm tối tăm mà còn bừa bãi
hơn ngoài mặt hàng nữa. Có những ngăn tủ muốn sập vì chất quá nặng : hộp đựng
tư trang, súng lục cũ không dùng được nữa, đồng hồ chuông, đèn ; còn trên sàn
thì chất đống nào là giá để củi trong lò sưởi, đờn măng-đô-lin và những đồ cũ
kỹ khó mà phân loại được.
Pierre ngồi ở sau bàn bán
hàng. Mặc dầu mới ngoài ba mươi mà tóc chàng đã hoa râm. Chàng ngó em nhỏ.
Em hỏi:
- Thưa ông, con có thể coi
chuỗi ngọc lam bày ở tủ kính không ạ?
Pierre kéo tấm màn, lấy
chuỗi ngọc ra chìa cho em nhỏ. Những viên ngọc lam chiếu rực rỡ trong bàn tay
xanh xao của chàng. Em đỡ lấy, thốt lên lời khen:
- Đẹp quá! Xin ông gói lại
thành một gói đẹp cho con.
Pierre lạnh lùng ngó em:
- Có ai sai em đi mua hả?
- Thưa không. Con mua cho
chị Hai con. Chính chị nuôi nấng con. Từ khi má mất, mới có lễ Noel này là chị
em con được ở gần nhau. Con muốn tặng chị một món quà đẹp.
Pierre nghi ngờ hỏi:
- Em có bao nhiêu tiền?
Em cởi khăn mùi xoa ra, trút
lên bàn một nắm bạc cắc, bảo:
- Con đã đập con heo của con
ra đấy.
Pierre Richard ngó em, vẻ
trầm tư. Rồi chàng có ý tứ cầm chuỗi ngọc lên, sợ em trông thấy giá tiền. Nói
thẳng cách nào cho em ấy biết được? Cặp mắt xanh đầy tin tưởng của em gợi lại
cho chàng một vết thương lòng thời trước.
Chàng quay lưng lại em, bảo:
- Em đợi một chút nhé.
Rồi vừa lúi húi làm một việc
nhỏ gì đó, chàng vừa quay lại hỏi:
- Em tên gì?
- Thưa, Joan Grace.
Khi chàng quay hẳn lại thì
trong tay cầm một gói nhỏ bao bằng thứ giấy lụa đỏ và cột bằng một cái băng lụa
màu xanh lá cây. Chàng chìa cho em, bảo:
- Này, coi chừng đánh rớt
nhé.
Em Joan mỉm cười rạng rỡ,
chạy vụt về nhà. Chàng nhìn theo em, một nỗi buồn mênh mông dâng lên trong
lòng. Em nhỏ đó và chuỗi ngọc lam khêu gợi lại một vết thương lòng không bao
giờ lành hẳn của chàng. Tóc em vàng như lúa chín, mắt em xanh như nước biển ;
mới mấy năm trước, chàng đã yêu một thiếu nữ cũng có mớ tóc đó, cặp mắt đó.
Chuỗi ngọc lam đã tính để tặng nàng.
Nhưng một chiếc cam nhông
trượt bánh trên một con đường trơn một đêm mưa, đã làm tiêu tan ước mơ.
Từ đó chàng sống cô độc, ôn
lại hoài nỗi khổ tâm đó. Chàng ân cần lễ độ tiếp khách, nhưng ngoài công việc
ra, chàng thấy đời trống rỗng vô nghĩa một cách kinh khủng. Lầm lì, không giao
thiệp với ai, chàng rán quên mà không được, nỗi thất vọng như sương mù cứ mỗi
ngày mỗi dày đặc.
Cặp mắt xanh của em Joan gợi
cho chàng hình ảnh người yêu. Vào dịp lễ này, khách hàng tới đông, ai cũng bộc
lộ niềm vui, làm cho chàng càng đau lòng. Những khách qua đường bước vào tiệm,
chuyện trò, sờ mó các món đồ, trả giá lăng xăng. Đêm Noel đã khuya rồi, khi
người khách cuối cùng bước ra, Pierre Richard thở phào nhẹ nhàng. Thôi thế là
qua được cái năm nay. Nhưng chàng lầm.
Cửa thình lình mở ra và một
thiếu nữ xông vô. Chàng thấy nhói ở tim : thiếu nữ có vẻ mặt quen nhưng chàng
không nhớ rõ đã gặp ở đâu, hồi nào. Tóc nàng vàng hoe, mắt nàng xanh thẳm. Nàng
làm thinh móc trong cái “xắc” ra một gói nhỏ bao vội vàng bằng một thứ giấy lụa
đỏ, lại có cả một cái băng lụa màu xanh lá cây đã cởi ra rồi nữa. Và những viên
ngọc lam chiếu rực rỡ trên mặt bàn.
- Chiếc chuỗi này phải của
tiệm thày không?
Pierre ngước mắt lên nhìn
thiếu nữ, nhẹ nhàng đáp:
- Phải.
- Phải ngọc thật không?
Nhất định rồi. Không phải
thứ ngọc quí nhất nhưng ngọc thật đấy.
- Thày có nhớ đã bán cho ai
không?
- Bán cho một em gái. Tên em
là Joan. Em mua để tặng quà Noel cho chị Hai của em.
- Giá bao nhiêu?
Pierre nghiêm mặt đáp:
- Không khi nào tôi cho ai
biết giá tiền khách hàng của tôi đã trả cho tôi.
- Em Joan chỉ có ít đồng
tiêu vặt. Làm sao có đủ tiền mua chuỗi ngọc này?
Trong lúc đó, Pierre đã vuốt
lại kỹ lưỡng tờ giấy lụa, gói lại chuỗi ngọc. Chàng bảo:
- Em đó đã trả đắt hơn hết
thảy các người khác. Có bao nhiêu tiền, em đã đưa tôi hết.
Hai người làm thinh. Cửa
hàng hóa tĩnh mịch lạ thường. Bỗng từ một giáo đường gần đó chuông bắt đầu đổ,
văng vẳng đưa lại. Cái gói nhỏ đặt trên mặt bàn, vẻ thắc mắc dò hỏi trong cặp
mắt thiếu nữ, và cảm giác hồi sinh kỳ dị đó dồn dập dâng lên trong lòng Pierre,
tất cả những cái đó đều là do tình yêu của một em nhỏ.
- Nhưng tại sao thày lại làm
như vậy?
Pierre vừa chìa gói nhỏ đó
cho thiếu nữ, vừa đáp:
- Hôm nay là ngày Noel. Tôi
bất hạnh không có ai để tặng quà. Cô cho phép tôi đưa cô về nhà và chúc cô tại
nhà một lễ Noel vui vẻ nhé?
Thế là trong tiếng chuông đổ
hồi, giữa một đám đông vui vẻ, Pierre Richard và một thiếu nữ chàng vẫn chưa
biết tên, cùng nhau bước qua một ngày mới đem lại nguồn hi vọng tràn trề trong
lòng mọi người.
Fulton Oursler
NGUYỄN HIẾN
LÊ
(Tuyển
dịch)
(Trích tuần
báo Thiếu Nhi số 117, ra ngày 19-12-1973)
