Không thể xác định một cách rõ rệt là
cây Noel đã xuất hiện từ bao lâu nay rồi. Nhưng hàng năm, cứ vào dịp Giáng
sinh, khắp mọi nơi trên thế giới, cây Giáng sinh là một biểu tượng không thể
thiếu trong hầu hết mọi gia đình. Trong bầu không khí lạnh lẽo của đêm cuối
năm, bên ánh lửa hồng nổ lép bép reo vui, cây Noel ngự trị bên hang đá của chúa
Hài đồng với muôn ngàn ánh đèn rực rỡ đã đem lại cho người lớn một cảm giác
rung động tuyệt vời và với trẻ nhỏ, những gói quà nhỏ xíu, xinh xinh treo trên
cành cây, lại càng tăng thêm vẻ hấp dẫn bội phần.
Có nhiều truyền thuyết về cây Noel. Và
một trong những truyền thuyết này là câu chuyện của cậu bé khốn khổ Hansala,
con một người tiều phu nghèo khổ ở Alsace, miền Bắc nước Pháp…
DẤU
CHÂN TRONG GIÓ TUYẾT
Hansala
đã từ biệt cha nó từ buổi chiều. Khuôn mặt khắc khổ và cằn cỗi của ông như hiện
rõ trước mắt. Nhưng Hansala cũng chưa xúc động bằng những nét mặt tiều tụy và
còm cõi của bầy em nhỏ. Chúng nó xếp thành dẫy dài ở ngay ngưỡng cửa lúc đưa
tiễn Hansala. Ngọn gió lạnh lẽo thổi từ những rặng thông phủ tuyết trắng xóa
làm vẻ mặt của chúng nó mất hết vẻ hồng hào: “Anh Hansala kiếm được việc làm
rồi gửi quà về cho em nhé”. Con bé út thỏ thẻ nói vậy, và Hansala không hứa hẹn
gì. Thật ra con đường trước mặt của nó thật là mờ mịt. Rừng thông ngút ngàn.
Tuyết đã đóng dầy trên khắp các lối đi. Tất cả mọi nhà trên thế gian nầy hẳn
đều đã đóng cửa để sửa soạn một lễ Giáng sinh tưng bừng. Nhưng Hansala bắt buộc
phải đi xin việc trong ngày hôm nay. Theo tục lệ, nhà nào nhận lời xin việc làm
của nó trong trong hôm nay, sẽ dành cho nó công việc luôn suốt cả một năm. Một
năm liền không phải lo vấn đề cơm áo, thật là dễ chịu và cũng bớt một gánh nặng
cho gia đình, đó là chưa kể nó sẽ dành dụm được ít tiền giúp đỡ thêm phần nào
cuộc sống vất vả cực nhọc của cha. Đó là điều mà Hansala mơ ước. Nó phấn khởi
dấn mình vào gió tuyết. Những đốt chân nhỏ bé của nó in lạc lõng trên mặt tuyết
trắng xóa. Đói và lạnh. Bát súp ngô độc nhất của bữa tiệc tiễn đưa đã tiêu veo
trong chốc lát. Tuy vậy Hansala cũng đã lần tới được một ngôi làng nhỏ bé ở bên
kia đồi. Lúc ở rừng ra, Hansala mang theo một cây thông nhỏ. Một cây thông tuy
èo uột, nhưng có đủ cả rễ và lá. Nó sẽ bán cây thông nầy hoặc đổi nó lấy một
khúc bánh ăn đỡ lòng trong trường hợp không xin được việc làm.
Đầu
tiên, Hansala tới gõ cửa một cửa tiệm có vẻ sang trọng. Trong khi chờ đợi, nó
ghé mắt qua khung cửa nhìn vào. Thật là khung cảnh thần tiên mà không bao giờ
Hansala dám mơ ước. Trong nhà treo đèn kết hoa cực kỳ rực rỡ. Lò sưởi rực rỡ
tỏa ánh sáng và hơi ấm cúng khắp căn phòng. Đứng ở đó Hansala có thể nghe thấy
rõ tiếng củi nổ lép bép và thấy những đốm lửa nhẩy múa như pháo bông. Tất cả
trẻ con trong nhà đều ăn mặc sang trọng. Chúng nó quay quần bên lò hồng, nô đùa
vui vẻ. Tiếng cười nói của chúng nó có lúc ồn ào đến nỗi Hansala phải gõ cửa
tới ba lần mới có người nghe thấy. Ông chủ tiệm to béo mập mạp với vóc dáng của
một người “không thiếu thốn gì cả” đã ra mở cửa. Cơn gió lạnh ào tới làm ông ta
nhăn mặt lại.
-
Ai thế?
Giọng
nói của ông sao mà dữ quá thế. Hansala run sợ. Nhưng nó cũng cố gắng trả lời:
-
Thưa ông chủ, cháu muốn xin việc làm…
Mặt
ông ta càng nhăn thêm, tiếp theo là tiếng nói cộc lốc:
-
Đây không cần người…
Hansala
vội nói nhanh để ông ta khỏi đóng sập cửa vào:
-
Thưa ông, cháu bán cây thông này vậy ông mua giùm.
Lần
này thì ông ta cất tiếng cười ha hả. Ông ta nhìn Hansala từ đầu đến chân. Nhìn
cả cây thông tong teo nó vác trên vai. Rồi ông nói:
-
Mày nói sao? Ai dùng làm gì mà mua cây thông này. Có mà điên…
Cổ
họng thằng Hansala nghẹn lại. Nó không thể cất tiếng được nữa. Mối hy vọng vừa
nhen nhúm trong lòng đã vụt tan biến như ánh sao rơi trên bầu trời. Cánh cửa
đóng sập lại ngay sau đó và khung cảnh ấm cúng thần tiên trước mắt vụt mất đi.
Bên tai Hansala chỉ còn nghe thấy tiếng cười rộn rã của lũ trẻ. Hansala nghĩ
đến đàn em nhỏ bé của mình. Chắc giờ này chúng nó đang rúc trong một ổ rơm nào
đó và chúng sẽ đón mừng Thiên Chúa Giáng Sinh trong giấc mơ khi ngủ.
Hansala
lại cất bước. Nó lê gót trong mỏi mệt, run rẩy và tê cóng. Nó đã lần lượt gõ
cửa từng nhà, nhưng đi đến đâu Hansala cũng bị xua đuổi. Không ai còn thì giờ
để bận với một dứa bé con. Thời gian còn lại của ngày sửa soạn chào mừng Thiên
Chúa Giáng Sinh thật là ít ỏi.
Bữa
tiệc nửa đêm đang được sửa soạn gấp rút để hoàn tất trước giờ đi lễ nhà thờ.
Mùi ngỗng quay, mùi thịt nướng, mùi bánh pha gia vị tỏa thơm ngào ngạt trong
bầu không khí yên tĩnh và lạnh lẽo. Hansala càng thấy cơn đói nổi lên dầy vò,
hành hạ. Nó dựa lưng vào hàng rào một căn nhà thở hổn hển. Hai chân của nó run
bắn lên và như muốn khụy xuống. Đói và mệt.
Nó
ngước mắt nhìn lên bầu trời. Những vì sao nửa đêm sang lóng lánh như những hạt
kim cương đính trên tấm thảm nhung đen. Chuông nhà thờ bắt đầu nổi lên rộn rã
từ phía bên kia đồi. Cánh cửa mọi nhà đã mở tung ra. Mọi người đổ ra đường lũ
lượt với những bộ quần áo đẹp đẽ nhất, sang trọng nhất và dĩ nhiên là ấm áp
nhất rồi. Người ta chúc tụng nhau ồn ào, “Mừng Chúa Giáng Sinh” “Xin cho được
an lành trong ý Chúa”. Hansala, không biết làm gì hơn là đi theo ánh đuốc của
đoàn người. Những đứa bé cố vượt khỏi tay mẹ để chạy lên trước tung tăng. Lại
một lần nữa Hansala nghĩ đến bầy em khốn khổ của mình. Bắt chước mọi người,
Hansala cũng thầm cầu xin trong ý nghĩ “Xin cho các em được an lành trong ý
Chúa”. Đoàn người đi vội vã theo tiếng chuông thúc dục của nhà thờ. Hansala rụt
lại ở đằng sau vì đói và mệt. Cuối cùng nó chỉ còn trông thấy ánh đuốc đỏ rực
lốm đốm in một màu rực rỡ, trải dài trên con đường tối tăm và lạnh lẽo.
Nó
không còn cố gắng thêm được nữa. Hansala tạt ngang con đường đất nhỏ để đi vào
bìa rừng. Nó ngồi phệt xuống một nệm cỏ ướt đẫm sương đêm. Nó lẩm bẩm nói:
“Mình không có gì mừng Chúa, thì xin tặng Chúa cây thông khốn khổ này, cây
thông đã bị xua đuổi và riễu cợt suốt từ buổi chiều”. Rồi Hansala nhắm mắt lại.
Hai giọt nước mắt nóng hổi rớt ra lóng lánh ở bên bờ mi.
Nhưng
bỗng nhiên nó thấy bầu không khí như ấm áp hẳn lại mặc dầu tuyết đang bắt đầu
rơi. Văng vẳng bên tai, Hansala nghe thấy tiếng nhã nhạc vang lừng. Cơn đói và
mệt bỗng nhiên tan biến mau chóng, Hansala thấy toàn thân mình nhẹ nhõm như
được nâng niu dưới những đôi cánh trắng của Thiên Thần. Và cây thông èo uột của
Hansala, bỗng bắt rễ và vươn mạnh trên nền trời cao.
Lúc
tan lễ trở về, tất cả dân trong vùng ngạc nhiên khi thấy ở ven rừng có hào
quang rực rỡ. Họ đổ xô đến coi. Mọi người đã trông thấy một đứa bé nằm ngủ dưới
một gốc thông hùng vĩ. Khuôn mặt của nó rạng rỡ như thiên thần. Đó chính là đứa
bé buổi chiều mà ai cũng xua đuổi.
Không
ai bảo ai, tất cả mọi người đều quì xuống. Họ cầu nguyện rồi đem treo những gói
quà mới nhận được ở nhà thờ, lên những cành thông.
Trong
giấc ngủ, Hansala khẽ mỉm một nụ cười tươi sáng và rạng rỡ.
NHẬT TIẾN kể
(Trích tuần báo Thiếu Nhi số 19, số
đặc biệt Giáng Sinh, ra ngày 19-12-1971)
